Charging the Commons

Onderzoek naar het stimuleren van de commons

Charging the Commons is een 2-jarig onderzoek naar de rol van de commons in het duurzamer en leefbaarder maken van buurten. Gemeenschappen die middelen met elkaar willen delen zoals energie, huisvesting of mobiliteit. HvA-onderzoekers van het lectoraat Civic Interaction Design werkten gedurende het onderzoek dat liep van 2022 tot 2024 samen met experts uit het veld zoals architecten, ontwerpers en maatschappelijk adviseurs.

"Deze coöperaties bieden een alternatief voor het huidige systeem. Bij zo’n commons zijn de leden gezamenlijk eigenaar, en zij huren weer van het collectief. Je kunt je appartement niet doorverkopen. Op deze manier blijft huisvesting ook betaalbaar op langere termijn. Een huis is zo niet een economische, maar vooral een sociale investering.”

- Martijn de Waal, HvA-lector Civic Interaction Design

Woon-, energie- en mobiliteit coöperaties

Met een oplopend klimaat- en wooncrisis, zien steeds meer gemeenten een toekomst weggelegd voor de commons. Woon-, energie- en mobiliteit coöperaties opgezet door burgers. In de praktijk vraagt het nog veel doorzettingsvermogen om deze coöperaties van de grond te krijgen. Het Charging the Commons onderzoek brengt in kaart welke stappen onmisbaar zijn.

“Door voorzieningen met elkaar te delen, heb je minder privéruimte nodig en kun je efficiënter bouwen. Daarnaast zien wij dat de kwaliteit van leven ook omhoog gaat als er binnen een woongemeenschap sociaal kapitaal opgebouwd kan worden: als mensen elkaar kennen, met elkaar activiteiten ondernemen en met elkaar zorgdragen voor hun leefomgeving.”

- Marthijn Pool, co-founder Common City

De rol van ontwerpers in het slagen van de commons is van groot belang. Hoe richt je de tech-infrastructuur in, hoe neemt men beslissingen? Een rol die de traditionele grenzen van het beroep van vormgever, architect of ontwikkelaar overstijgt. Common City heeft zich hierin gespecialiseerd en hielp de onderzoekers met concrete case-studies en ervaringen.

“Je zou kunnen zeggen dat er gradaties van commoning zijn: in sommige gevallen is er binnen een gemeenschap misschien alleen het deel-autosysteem collectief opgezet, in andere is de hele ontwikkeling en het beheer van een gebouw als commons georganiseerd. In alle gevallen zijn wij geïnteresseerd in de vraag hoe je voor die vormen van collectiviteit kunt ontwerpen.”

- Marjolein Smeele, community manager Common City

Team

Kennisinstellingen: Amsterdam University of Applied Sciences, Avans University of Applied Sciences

SME Partners: CrowdBuilding, Dark Matter Labs, Space&Matter, Common City, Metabolic, De Warren, Stipo, Waag

Platforms: Pakhuis de Zwijger, Media Architecture Institute, Het Nieuwe Instituut

Sector associations: Dutch Blockchain Coalition, Commons Network, Digital Design Agencies

Website: circulateproject.nl